Tác hại của việc sử dụng thảo dược không đạt chuẩn

Thời gian gần đây, tình trạng ngộ độc cấp tính ở trẻ em sau dùng thuốc cam dân gian để điều trị một số bệnh thường gặp như: tưa lưỡi, loét miệng, biếng ăn, quấy khóc đêm… xảy ra khá phổ biến. Thuốc cam không rõ nguồn gốc là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên.

Thuốc cam là gì?

Thuốc cam là tên gọi thông thường của một bài thuốc dân gian chứa các loại thảo dược, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, thường được sử dụng cho trẻ nhỏ để trị nóng trong, lở loét lưỡi, chống táo bón và tăng cường sức khỏe. Các bà mẹ cũng thường xuyên truyền tai nhau về tác dụng chống biếng ăn, tăng cường miễn dịch, giúp ngủ ngon của bài thuốc này. Chính vì mức độ truyền miệng trong dân gian nên thuốc cam được sử dụng rất phổ biến với trẻ nhỏ.

Một lý do khác khiến các mẹ Việt ưa chuộng sử dụng thuốc cam là tính tiện dụng. Thuốc cam thường được đóng thành túi nhỏ, dạng bột màu cam hay nâu đỏ, có thể trộn lẫn trong thực phẩm cho trẻ ăn. Mỗi lần sử dụng một gói bột nhỏ hoặc một phần gói bột theo hướng dẫn của từng nơi là có hiệu quả.

Tác hại của thuốc cam thảo dược không chuẩn hóa

Chế phẩm có nguồn gốc thảo dược được bào chế cho bất kỳ đối tượng nào cũng cần tiêu chuẩn hóa để đảm bảo trong thành phần chứa hoạt chất có tác dụng điều trị bệnh và loại bỏ yếu tố gây độc cho cơ thể. Các độc tố trong thảo dược là kim loại nặng, thuốc bảo vệ thực vật, vi khuẩn và nấm mốc, một số thảo dược chưa tiêu chuẩn hóa còn chứa chất độc trong chính những cây dược liệu chưa được khử hết trong quá trình chế biến.

Thảo dược không được chuẩn hóa rất nguy hiểm cho sức khỏe.

Khi hàm lượng độc tố trong các loại thuốc cam vượt quá ngưỡng xử lý của gan, thận, trẻ sẽ bị ngộ độc cấp tính, bị suy gan, suy thận, phải nhập viện cấp cứu để phục hồi khẩn cấp chức năng gan thận.

Các loại thuốc thảo dược không chuẩn hóa còn gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn, đó là ngộ độc trường diễn hay còn gọi là ngộ độc mạn tính. Khi trẻ thường xuyên được phụ huynh cho sử dụng các chế phẩm thảo dược không chuẩn hóa, có chứa lượng kim loại nặng, độc tố không đủ gây ngộ độc cấp tính sẽ được tích lũy trong cơ thể và gây hại dần.

Những bộ phận bị tổn thương và ảnh hưởng nặng nề nhất là gan, thận, dạ dày, tim mạch, đặc biệt là hệ thần kinh với các bệnh lý như thoái hóa dây thần kinh, thiểu năng trí tuệ. Các biểu hiện của dạng ngộ độc này thường không rõ ràng. Nếu không phát hiện kịp thời sẽ gây hại về lâu dài cho trẻ.

Sử dụng thảo dược chuẩn hóa để chăm sóc trẻ

Theo đại diện của Pharmalife Research – một hãng chuyên nghiên cứu, phát triển chế phẩm thảo dược chuẩn hóa châu Âu tại Italy, thảo dược chuẩn hóa được sử dụng dưới dạng dịch chiết theo các tiêu chuẩn khắt khe, nhưng nhìn chung phải đảm bảo 2 yếu tố quan trọng nhất là chứa đủ dược chất có tác dụng với cơ thể trẻ và không chứa yếu tố gây độc cho cơ thể. Ngoài ra, thảo dược chuẩn hóa phải đảm bảo sản phẩm sản xuất ở những thời điểm khác nhau đều chứa các hoạt chất và có tác dụng như giống nhau.

Thảo dược được chuẩn hóa sẽ an toàn cho sức khỏe của trẻ.

Để đảm bảo bé được sử dụng những chế phẩm thảo dược chuẩn hóa có độ an toàn cao, đảm bảo hiệu quả tốt khi sử dụng, các bậc phụ huynh cần lưu ý lựa chọn sản phẩm thảo dược cho bé có nguồn gốc xuất xứ, nhãn mác rõ ràng; thành phần thảo dược chuẩn hóa theo tiêu chuẩn cao (châu Âu, Mỹ, Nhật Bản…); sản xuất trên dây truyền GMP (trong đó cGMP do FDA Hoa Kỳ cấp là tốt nhất).

Đối với trẻ, sản phẩm phải có hương vị dễ chịu, tiện lợi khi sử dụng. Khi sử dụng sản phẩm, các bậc phụ huynh cần tham khảo ý kiến của chuyên gia.

Theo nhiều chuyên gia, chế phẩm thảo dược chuẩn hóa cao cũng có tác dụng nhanh do được đảm bảo các hoạt chất có hoạt tính sinh học và vẫn an toàn khi sử dụng lâu dài, nhờ loại bỏ những yếu tố gây hại cho cơ thể khỏi thành phần trong quá trình chế biến.

Như vậy, lựa chọn sai sản phẩm thảo dược chưa chuẩn hóa hoặc chuẩn hóa thấp có thể gây hại cho trẻ nhỏ nên mỗi phụ huynh cần nâng cao cảnh giác, cũng như lựa chọn đúng sản phẩm thảo dược chuẩn hóa.